انواع حسابداری شرکتها و وظایف آنها

ارزش افزوده, ترازنامه, حسابداری, حسابرسی, دسته بندی نشده, دسته‌بندی نشده, دفتر حسابداری, صورت های مالی, فناوریهای جدید, قوانین و بخشنامه ها, مالیات, موسسه حسابداری

16 اسفند 1401

انواع حسابداری شرکتها و وظایف آنها

مفهوم حسابداری

حسابداری یک سیستم است که در آن اطلاعات مالی لازم جمع آوری و طبقه بندی شده و در نهایت با تهیه و ارائه‌ی گزارشات مالی و صورت وضعیت حسابها مدیران شرکت‌ها و سازمان‌ها را برای گرفتن تصمیمات درست در جهت پیشبرد اهداف آن شرکت یا سازمان یاری می‌کند.

حسابدار وظایف متعددی دارد از جمله اینکه دفاتر مالیاتی را تهیه کنند، سوابق مالی شرکت‌ها را بررسی نمایند و در نهایت گزارش‌های مالی را تهیه کنند.

از شاخه‌های فنی حسابداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

حسابداری مالی که خود شامل زیر شاخه‌های حسابرسی، حسابداری مالی و حسابداری مالیاتی است
حسابداری صنعتی
حسابداری مدیریت که خود شامل حسابداری صنعتی و حسابداری است
حسابداری دولتی که شامل زیر شاخه مدیریت است
حسابرسی که شامل زیرشاخه حسابداری دولتی است
حسابداری مالیاتی

حسابداری تولیدی

در حسابداری تولیدی هرگاه فرآیندی جهت ساخت یا تعمیر مواد اولیه و کالا صورت گیرد تولید نامیده می‌شود

حسابداری تولیدی به ارزیابی موجودی کالاها و هزینه‌های مرتبط با کالای فروخته شده میپردازد . این ارزیابی از میزان هزینه مواد اولیه، هزینه کارهای انجام شده طی فرآیند ساخت کالا یا مواد اولیه و در پایان محاسبه بهای تمام شده‌ی ساخت کالا یا مواد اولیه است. که در پایان هر دوره مالی در ترازنامه ثبت می‌شود.

کالایی که به شکل کامل ساخته شده باشد و به انبار برود عملیات حسابداری کالای ساخته شده به این شکل درج می‌شود.

حساب کالای ساخته شده (بدهکار) ***

حساب کالای در جریان ساخت (بستانکار) ***

و به عنوان موجودی کالای اول دوره ثبت می‌گردد.

در صورت فروش این کالا، بهای تمام شده کالای فروش رفته به حساب آمده و بستانکار می‌شود.

برای تعیین بهای تمام شده کالا یا مواد اولیه ساخته شده نیاز به محاسبه موارد زیر میباشد :

هزینه مستقیم (هزینه مواد اولیه )
هزینه سربار (شامل هزینه‌های غیر مستقیم، هزینه سوخت و انرژی و …)
هزینه دستمزد (حقوق و دستمزد کارگران و مدیران تولید)

حسابداری صنعتی / بهای تمام شده

حسابداری صنعتی که نام دیگر آن حسابداری بهای تمام شده در نرم افزار حسابداری نیز میباشد ، یکی از انواع و شاخه‌های حسابداری است که وظیفه اصلی آن محاسبه و برآورد بهای تمام شده محصولات تولید شده توسط شرکت است.

آنچه در حسابداری اهمیت دارد مدیریت هزینه‌ها و کاهش هزینه ها تا سطح معقول با هدف افزایش سود شرکت است.

مفهوم هزینه در حسابداری صنعتی:

منظور از هزینه همان مقدار پولی ست که منابع اقتصادی برای رسیدن به هدف تعیین شده در آینده مصرف می‌کند.

عوامل تشکیل دهنده هزینه‌های تولید:

هزینه مواد مستقیم: منظور همان هزینه مواد اولیه است که در تولید کالا و یا ارائه خدمات به کار می‌رود. مثل چوب در تولیدات چوبی .

هزینه دستمزد مستقیم: به هزینه‌های مربوط به حقوق و دستمزد کارگرانی که به طور مستقیم در تولید کالا یا ارائه خدمت نقش داشته اند اگفته میشود .

هزینه سربار کارخانه: سربار کارخانه یا هزینه‌های عمومی و یا غیر مستقیم تولید که شامل تمامی هزینه‌های تولید به غیر از هزینه‌ی مواد مستقیم و هزینه‌ی دستمزد مستقیم است

مثلا هزینه‌ی بیمه‌ی کارخانه، هزینه‌ی سوخت ساختمان، هزینه‌ی تعمیرات، هزینه‌ی استهلاک ماشین آلات و تجهیزات و دیگر هزینه‌ها جزء هزینه‌ی سربار کارخانه هستند.

از جمله وظایف حسابدار صنعتی :

تشخیص درست هزینه‌های عملیاتی و جمع‌آوری و تسهیم این هزینه‌ها
با توجه به وجود الگوهای متفاوت محاسبه بهای تمام شده، حسابدار صنعتی باید بتواند الگوی مناسب برای کسب‌و‌کار را شناسایی و به کار برد
پیش‌بینی هزینه‌ها قبل از وقوع و برآورد درست از میزان هزینه‌ها با هدف مشاوره به مدیریت برای تصمیم‌گیری بهتر
تحلیل انحراف و اختلاف احتمالی بین هزینه‌های پیش‌بینی شده و هزینه‌های واقعی با هدف درک درست از جریان هزینه‌ها و پیش‌بینی‌های دقیق‌تر در آینده
تشخیص مدل کارآمد تسهیم و تخصیص هزینه ها با توجه به فرآیندها و فعالیت های تعریف شده در کسب و کار و به کار گیری آن مدل
استفاده از مناسب‌ترین روش قیمت‌گذاری کالا برای محصولات شرکت
کمک به مدیریت برای انتخاب بهینه‌ترین راه حل متناسب با شرایط موجود
کنترل هزینه‌های موجود در شرکت و کاهش دادن این هزینه‌ها تا سطح منطقی
کمک به مدیریت برای برنامه‌ریزی بهینه برای حرکت به سمت اهداف تعیین شده با توجه به اطلاعات جمع‌آوری شده

مزایای حسابداری صنعتی

کاهش هزینه‌ها
کنترل کردن موجودی واحدها
گرفتن تصمیمات درست و اصولی برای تولید بهتر
قیمت گذاری بهای تمام شده‌ی کالاها و خدماتی که انجام شده

حسابداری شرکتی

حسابداری شرکتی،شاخه ای ویژه از حسابداری می باشد، که انواع حسابداری شرکت ها را شامل میشود و تمام امور شرکت های دولتی و شرکت های خصوصی را انجام میدهد ازجمله انجام حقوق و دستمزد، بازرگانی، خزانه، خرید و فروش ،آماده سازی حساب نهایی، ایجاد صورت گردش وجوه نقد، ایجاد ترازنامه، و …..

وظایف حسابداری شرکتی

تهیه صورت وضعیت وجوه نقد و گردش حساب‌ها
تجزیه و تحلیل نتایج امور مالی شرکت‌ها
تنظیم حقوق کارمندان
آماده سازی ترازنامه و حسابرسی

مزایای حسابداری شرکتی

نرم افزارهای مختلف حسابداری شرکتی در بازار موجود است و هر کدام دارای قابلیت‌های متفاوتی میباشند اما در مجموع از مزایای حسابداری شرکتی میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

ثبت عملیات خرید و فروش
ثبت حساب‌های دریافتی و حساب‌های قابل پرداخت
تهیه‌ی دفتر کل
محاسبه‌ی حقوق و دستمزد
محاسبه‌ی سود و زیان شرکت‌ها
طبقه‌بندی حساب‌ها و ارائه‌ی گزارشات مدیریتی
مدیریت اسناد و فاکتورهای مالی
گزارش گیری از سود و زیان سازمان‌ها و شرکت‌ها به صورت دوره‌های ماهانه، فصلی و سالانه

در کل حسابداری شرکتی خرید و فروش، موجودی، حقوق و دستمزد و … را به شکل علمی مدیریت میکند.

انواع حسابداری شرکتی بر حسب نوع فعالیت :

حسابداری شرکتی تولیدی
حسابداری شرکتی پیمانکاری
حسابداری شرکتی خدماتی
حسابداری شرکتی بازرگانی
حسابداری شرکتی پخش

حسابداری عمومی

حسابداری عمومی بیش از هر چیزی اشاره به کسب و کارهایی دارد که به ارائه خدمات حسابداری می‌پردازند. ارائه خدمات حسابداری، حسابرسی و مالیاتی از جمله مهم‌ترین این موارد محسوب می‌شوند. آن‌ها معمولا با تهیه صورت مالی و گزارشات بااهمیت، حسابرسی صورت‌های مالی مشتریان و تهیه گزارش‌های مالیاتی به ارائه خدمات به مشتریان خود می‌پردازند.

حسابداری مالیاتی

در حسابداری مالیاتی فرد تنها بر روی مباحث مالیات و حسابداری امور مالیاتی تمرکز می‌کند. موضوع مالیاتی از اهمیت و حساسیت بسیار زیادی برخوردار است و هرگونه خطا و اشتباه منجر به جریمه‌های سنگین مالیاتی خواهد بود.

حسابداری دولتی

در حسابداری دولتی حسابداران با بررسی حساب‌ها مشخص می‌کنند که آیا تخلفی صورت گرفته یا خیر و یا حتی بدهکاری‌های مالیاتی در حساب‌ها وجود دارد یا ندارد. در ضمن در بحث حسابداری دولتی گزارش بودجه و تمامی عملیات مالی دستگاه‌های اجرایی زیرمجموعه دولت جمع آوری، ثبت و گزارش می‌شوند.

حسابداری مالی

در حسابداری مالی اطلاعات مالی تهیه و به کارکنان شرکت، سهامداران و یا سازمان‌های دولتی ارائه می‌شود. حسابداری مالی در تمامی سازمان‌های تولیدی، بازرگانی و خدماتی مورد استفاده است. چنین اطلاعاتی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و همچنین برنامه ریزی‌های آینده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حسابداری حقوقی

حسابداری حقوقی که از آن با عنوان حسابداری قضایی نیز یاد می‌شود، ترکیبی از حسابداری، حسابرسی و تحقیق و بررسی است. در حسابداری حقوقی که فعالیت‌های افراد و مشاغل بررسی می‌شود، گزارش‌های خاصی برای مراکز امنیتی، ادارات پلیس یا بانک‌ها ارائه می‌شود. چنین گزارش‌هایی در موارد اختلاس و کلاهبرداری مور توجه قرار می‌گیرد.

حسابداری مدیریت

حسابداری مدیریت ارائه اطلاعات و تجریه و تحلیل فعالیت‌ها و عملیات مالی است که به شکل گزارش‌های کاربردی در اختیار مدیران ارشد قرار می‌گیرد. هیات مدیره هم این اطلاعات را بررسی و برای تصمیم‌گیری‌های بعدی مورد استفاده قرار می‌دهند.

چند مورد از وظایف عمومی حسابدار :

حسابدار وظیفه دارد که اسناد حسابداری و ثبت عملیات براساس اسناد به دست آمده در دفتر روزنامه و همچنین انتقال اقلام و اعداد به دفتر روزنامه، دفتر کل و دفاتر معین را تنظیم نماید.
حسابدار باید با مدیران شرکت‌ها و موسسات مختلف در تهیه سربرگ‌ها، فرم‌ها، کارت‌ها، اوراق و دفاتر مختلف مالی همکاری نماید.
تهیه تراز آزمایشی ماهانه از اصلی‌ترین وظایف حسابدار محسوب می‌شود که برای رفع اشتباهات احتمالی و ارائه آن به مدیران مؤسسات صورت می‌گیرد.
حسابداران باید با مدیران مؤسسات برای تهیه، ثبت و پلمپ دفاتر مختلف حسابداری در مرجع ثبت شرکت‌ها همکاری نماید.
کنترل و بررسی تمام مدارک مالی شرکت از جمله وظایف حسابدار محسوب می‌شود.
طبق دستور مدیران شرکت‌ها، حسابدار باید بر اساس اسناد خرید و اسناد هزینه به تحریر چک بپردازد.
حسابدار وظیفه دارد که صورت مغایرات بانکی ماهانه را طبق رویه قابل قبول تهیه کرده و آن را به مدیر عامل ارائه نماید.
نظارت بر جریان وجوه نقدی و جریان کالا از طریق استقرار کنترل‌های مطلوب در حسابداری از جمله مهمترین وظایف حسابدار محسوب می‌شود.
حسابدار وظیفه دارد که لیست حقوق و مزایای کارکنان را طبق فرم‌ها و لیست‌ها تهیه نماید.
از مهمترین وظایف حسابدار این است که تراز آزمایشی پایان دوره مالی را تهیه کند.
حسابدار باید آمار و اطلاعات مالی مربوط به وضعیت و موجودی انبار را در مواقع لزوم تهیه نماید.
حساب‌هایی که پایان سال نیاز به اصلاح دارد باید توسط حسابدار تعیین شود و عملیات اصلاحی در دفاتر ثبت گردد.
حسابدار وظیفه دارد که در انبارگردانی و تطبیق صورت موجودی‌های عینی با موجودی‌های دفتری با مسئولان شرکت‌ها و مؤسسات همکاری کند.
از وظایف حسابدار این است که صورت‌های مالی نهایی یعنی صورت سود و زیان، ترازنامه و … را تهیه نماید.
بستن حساب‌های موقت و تهیه تراز اختتامی از جمله کارهایی است که یک حسابدار باید انجام دهد.
حسابداران باید طبق دستور مدیران شرکت‌ها صورت تقسیم درآمد ویژه و صورت‌ها و یادداشت‌های مربوطه را تهیه نمایند.
حسابدار برای استفاده مطلوب و نگهداری بهتر اسناد، برگه‌ها، اوراق، کارت‌ها و دفاتر باید آنها را بایگانی نماید.
از جمله وظایف حسابدار این است که برای انجام امور محوله در رابطه با امور مالی به ادارات و مؤسسات مراجعه کند.
حسابدار باید به هرگونه اختلاف حساب شرکت‌ها با اشخاص طرف حساب، رسیدگی نماید